Þá er það Kalifornía

Einsog ég sagði í síðasta blogi þá fór ég til Los Angeles í síðustu viku til fundar við yfirmenn Whole Foods Markets. Þeir eiga og reka 25 verslanir í suðurhluta fylkisins og 24 í norðurhlutanum. Við höfum verið þar með lambakjöt í litlu mæli síðustu ár og höfum einnig kynnt saltfisk enda mikið um S Ameríkufólk sem býr á þessu landssvæði.

Nú var rætt um með hvaða hætti við getum komið afurðum íslenskra bænda  og sjómanna til Kaliforníu og boðið þær til sölu þar, með sama hætti og við gerum hér á NA ströndinni frá (Innan tíðar) Florida alveg norðureftir að landamærum Kanada.

Afurðirnar sem þeir eru spenntir fyrir eru Skyr, fjórar bragðtegundir, ostarnir Höfðingi og Stóri Dímon, smjör salatað og ósaltað, suðusúkkulaði frá Noa með 33%, 45%, 56% og 70% kakó hlutfalli. Þá eru þeir mjög spenntir fyrir saltfisknum og vilja byrja með hann aftur sem og ferskan fisk jafnt línufisk semog eldisfisk. Þá hafa þeir sýnt þvi áhuga að fá frystan fisk til notkunar í tilbúna rétti sem eru í boði í búðunum reyndar sú deild sem hefur farið hvað mest vaxandi.  Þar höfum við gert tilraunir með íslenska fiksisúpur, laxasúpuna hans Sigga Hall og plokkfisk sem virkaði vel og því vilja menn nú halda áfram því verkenfi.

Það sem við stöndum nú frammi fyrir og höfum verið að skoða með Icelandair Cargo uppá síðkastið er að flytja afurðirnar ferskar frá Kennedy flugvelli í New York til Kaliforniu. Það sem er aðalvandamálið er að afurðirnar hafa ekki langt geymsluþol. Eitt mikilvægt atriði sem við þurfum að hafa í huga við svona flutninga er að gæta þess að hitastig sé jafnt allt flutningsferlið til að afurðirnar skemmist ekki og haldi hámarks geymsluþoli. Við höfum verið í viðræðum við trukka fyrirtæki. Þeir aka á svokölluðum Team Trucks (skipt reglulega um bílstjóra) frá austruströndinni til vesturstrandarinnar á ca. 4 sólarhringum og þar með getur hitastigði verið stöðugt.

Síðan höfum við rætt við flugfélög en þar er vandinn sá að vörur þurfa að vera komnar að vélunum allnokkrum tíma fyrir brottför. Það er hættulegt því hitastigði í NY getur auðveldlega farið í 30 stig á sumrin og langt fyrir neðan frostmark á veturna. Auk þess eru miklir óvissutímar í flugi í heiminum í dag.Þá höfum við skoðað lestarnar en þær virðast vera mjög dýr kostur. Allavega erum við að skoða þetta og nú í samvinnu við búðirnar og erum að reyna að finna bestu leiðina.

Sumir myndu segja hversvegna alla þessa vinnu við að koma afurðum okkar alla leið til vestur strandarinnar? Hvarsvegna ekki bara fara í aðrar búðir hér á austurströndinni? Það er auðvitað sanngjörn spurning. En því má ekki gleyma að WFM eru án nokkurs vafa einar allra bestu matvöruverslanir hér í Bandaríkjunum. Um það held ég að menn deili ekki. Þeir hafa auk þess sýnt okkar afurðum og framleiðendum heima mikla tryggð og staðið í því með okkur að komast í gegnum allt skriffinnskubáknið sem hér er. Þróað bestu leiðirnar til að koma afurðunum í verslanir og eru afar stoltir af því að vera einir með íslenskar landbúnaðarafurðir í boði hér í þessu landi.

Þessvegna hafa þeir sagt á forsíðu bæklings sem nú er dreift í verslunum þar sem við gerum kynningar " Whole Foods Markets is proud to present ICELAND, pure food naturally" Eða semasagt segjast vera stoltir af Íslandi og náttúrulegum afurðum þess. Það er meðal annars auglýsing í bæklingnum frá Icelandair og vakin athygli viðskiptavina búðanna á ferðamöguleikum á Íslandi Ég átlít þetta einhverja mestu viðurkenningu sem okkar bændum og sjómönnum hefur verið sýnd af jafnáhrifamiklu fyrirtæki og WFM eru þegar komið er að umhverfismálum, hreinum, hollum matvælum framleiddum á sjálfbæran hátt á litlum fjölskyldubúum. Veit ekki til þess að þeir hafi sýnt nokkurri þjóð neitt sambærilegan virðingarvott.

Í þessu sanmstarfi hafa því WFM sýnt okkur mikla tryggð, stuðning sem og þolinmæði og gert okkur kleift að kynna afurðir okkar á besta og skynsamlegasta hátt með sem minnstum tilkostnaði. Salan á öllum okkar afurðum eykst stöðugt og framundan er mikil kynning á landbúnaði  og sjávarútvegi á næstu mánuðum. Kynning sem á sér enga fyrirmynd er algert hugarsmíð þeirra og okkar og kæmi mér ekki á óvart að muni vekja mikla athygli.

Þá má ekki gleyma því, sem ég hef áður sagt hér, en það er að vegna þess að þeir einir selja okkar afuðir þá tekst okkur að halda uppi verði á flestum vörum sem er talsvert hærra en samkeppnisaðilanna. Þær verslanir hér sem eru þeirra helstu keppinautar leggja aðaláherslu á að þær séu ódýrari. En Whole Foods hefur fengið á sig orð fyrir að vera dýr búð og stundum kallaðir Whole Dollar. Ef við færum, á þessu stigi markaðssetningarinnar, í aðrar búðir myndum við verða að lækka verðin og þá til þeirra líka og þá er ég hræddur um að menn myndu kvarta. Við erum nú ekki í nema 1/3 verslana þeirra og eigum samkvæmt því eftir að komast í 200 búðir en samtals eiga þeir og reka um 300 verslanir víðsvegar um Bandaríkin.

Ég er því á þeirri skoðun að við eigum að halda áfram á þeirri braut sem við erum nú á. Magn afurða eykst jafnt og þétt. Það er alveg ljóst að afurðir okkar vekja meiri og meiri athygli og með auknu samstarfi við fleiri framleiðendur og þjónustufyrirtæki á Íslandi er ekkert sem bendir til annars en að þetta sé spennandi markaður sem ég tel vera Íslandi til sóma. Við munum aldrei brauðfæða alheiminn. Það er bara óraunhæft. Við eigum því áfram að leggja áherlsu á gæðin umfram magnið. Í því felast okkar tækifæri. Að selja lítið fyrir mikið í stað þess að selja mikið fyrir lítið. Þar lenda menn í óvæginni verðsamkeppni þar sem allir tapa að lokum.

Við skulum átta okkur á því  að smjörið okkar er að mati innkaupastjóra búðanna álitið vera "besta" smjör í heimi. Það er hiklaust borið saman við Kerrygold frá Írlandi sem hingað til hefur verið álitið besta smjörið. Írarnir leggja til hundruðmilljónir króna til markassetningar enda framleiða þeir mikið og eru mjög áberandi í sælkerabransanum. Við höfum enga slíka fjármuni en erum samt að selja álíka mikið og þeir þar sem bæði smjörin fást. Það segir okkur þó nokkuð.

Við höfum lagt áherslu á að orðsporið selji afurðir okkar. Við gerum það vegna þess að ég er viss um að til lengri tíma litið þá er það besta leiðin inná svona flókinn markað. Að gefa fólki að smakka matinn okkar og heyra það segja Váááa er góð tilfinning. Það að sjá svo fólkið fara beint í hilluna og kaupa matinn er líka spennandi en þegar það kaupir svo matinn okkar aftur og aftur þá erum við komin á rétta braut. Mér finnst það eiga vel við þegar þeir kalla þessa tegund markaðssetningar "Word of Mouth Marketing"

Við erum því að ná þeim árangri sem að var stefnt. Við erum komin á kortið en eigum samt enn eftir að fylgja verkefninu eftir og vonandi tekst á næstu 3-5 árum að tryggja íslenskum afurðum traustan sess í heimi sælkeranna. Og þar með um leið að stuðla að því að landið verði viðurkenntifyrir góðan mat, spennandi ferðir til landsins og að ímynd okkar haldi áfram að vera jafn góð og hún í raun er.